Saturday, March 17, 2007

การบันทึกบัญชี


การคำนวณค่าเสื่อมราคา
ในกรณีที่ทรัพย์สินถาวรนั้นเป็นประเภทที่เสื่อมค่าลงเนื่องจากการใช้หรือระยะเวลา เช่น อาคารที่ทำการ ต้องคำนวณคิดค่าเสื่อมราคาหรือเฉลี่ยราคาทุนของสินทรัพย์เพื่อกระจายเป็นค่าใช้จ่ายในงวดการบัญชีต่าง ๆ ที่ได้รับประโยชน์จากทรัพย์สินนั้น ๆ ธนาคารพาณิชย์ส่วนใหญ่ใช้วิธีการคิดค่าเสื่อมราคาเส้นตรง และนำค่าเสื่อมราคาหักออกจากราคาทุนของทรัพย์สิน การบันทึกบัญชีค่าเสื่อมราคาก็ปฏิบัติตามวิธีการบัญชีทั่วไป
การบันทึกบัญชี
Dr. บัญชีค่าเสื่อมราคา
Cr. บัญชีที่ทำการธนาคาร
(กรณีที่หักค่าเสื่อมราคาออกจากราคาทุนของทรัพย์สิน)
Dr. บัญชีค่าเสื่อมราคา
Cr. บัญชีสำรองค่าเสื่อมราคา
(กรณีที่ตั้งสำรองค่าเสื่อมราคา)

สำหรับการบันทึกบัญชีและการเก็บเอกสารแสดงสิทธิหรือกรรมสิทธิ์ของทรัพย์สินถาวร อาจเก็บและบันทึกบัญชีที่สำนักงานใหญ่หรือสาขาก็ได้ แต่โดยทั่วไปธนาคารพาณิชย์สำนักงานใหญ่เป็นผู้จัดหาสินทรัพย์ถาวรและบันทึกบัญชีไว้ที่สำนักงานใหญ่ก่อนแล้ว ต่อเมื่อสาขาเปิดดำเนินการจึงโอนบัญชีให้กับสาขา ส่วนเอกสารแสดงสิทธิหรือกรรมสิทธิ์ เช่น โฉนดที่ดิน น.ส.3 สัญญาเช่า สำนักงานใหญ่จะเป็นผู้เก็บรักษา การจำหน่ายหรือเลิกใช้ทรัพย์สินถาวรก็คงใช้วิธีการปฏิบัติบัญชีเช่นเดียวกับทรัพย์สินถาวรโดยทั่วไป ทรัยพ์สินประเภทใดจำเป็นต้องประกันอัคคีภัยก็ควรจัดทำประกันให้คุ้มกับความเสียหายที่อาจเกิดขึ้น
สินทรัพย์ที่มีราคามาก เช่น เครื่องคอมพิวเตอร์ เครื่องจักรลงบัญชี เครื่องจักรในการพิมพ์ การมีทะเบียนสินทรัพย์เป็นสิ่งจำเป็นมาก จะช่วยให้บันทึกข้อมูลเกี่ยวกับสินทรัพย์นั้นได้โดยละเอียด เช่น ชื่อทรัพย์สิน ที่ตั้ง ราคา สภาพ (เพื่อประกันภัย) ผู้ขาย ระยะเวลาที่ผู้ขายรับประกัน ราคาซื้อ ค่าใช้จ่ายอื่นๆ ที่ควรจะถือเป็นต้นทุน อายุการใช้งาน รายละเอียดเกี่ยวกับค่าเสื่อมราคาและค่าซ่อมแซม รายละเอียดอื่น ๆ เหตุขัดข้องเกี่ยวกับการใช้ หรือส่วนที่ผิดปกติ หรือการใช้งานพิเศษซึ่งจะมีผลกระทบกระเทือนต่ออายุการใช้งาน และการกำหนดค่าเสื่อมราคา
การเก็บหลักฐานของสินทรัพย์โดยละเอียดจะช่วยให้การประมาณค่าเสื่อมราคาทำได้ใกล้เคียงยิ่งขึ้นเป็นประโยชน์ในการคำนวณราคาประกัยนภัย การคิดกำไรขาดทุนเมื่อจำหน่ายสินทรัพย์ และการพิจารณาซื้อทรัพย์สินใหม่

วิธีการบันทึกบัญชีเกี่ยวกับสินทรัพย์ประจำ
ตัวอย่างที่ 1
เมื่อวันที่ 10 มีนาคม 2537 ธนาคารสยาม จำกัด ซื้อที่ดินแปลงหนึ่งเพื่อใช้เป็นสถานที่ก่อสร้างสาขาราคา 700,000.00 บาท ชำระด้วยเช็คธนาคาร ต่อมาวันที่ 20 มีนาคม 2537 ธนาคารได้จ่ายเงินสดชำระค่าปรับปรุงที่ดินอีก 5,000.00 บาท ในวันที่ 30 มิถุนายน 2537 ธนาคารได้ออกเช็คธนาคารจำนวน 1,200,000.00 บาท ชำระค่าก่อสร้างอาคารที่ทำการสาขา เปิดดำเนินงานในวันที่ 3 กรกฎาคม 2537 และเมื่อสิ้นงวดการบัญชีธันวาคม 2537 ได้คำนวณตัดค่าเสื่อมราคาร้อยละ 5 ต่อปี 2.5 ต่องวด
การบันทึกบัญชี
เดบิต เครดิต
10 มี.ค.2537 บัญชีอสังหาริมทรัพย์อื่น 700,000. 00
บัญชีเช็คธนาคาร 700,000.00 (เมื่อซื้อที่ดินเตรียมเป็นที่ตั้งสาขา)
20 มี.ค.2537 บัญชีอสังหาริมทรัพย์อื่น 5,000.00
บัญชีเงินสด 5,000.00 (เมื่อจ่ายค่าปรับปรุงที่ดินซึ่งจะเป็นที่ตั้งสาขา)
30 มิ.ย.2537 บัญชีอสังหาริมทรัพย์อื่น 1,200,000.00
บัญชีอสังหาริมทรัพย์อื่น 1,200,000.00
(เมื่อจ่ายค่าก่อสร้างอาคารที่ทำการสาขา)
3 ก.ค.2537 บัญชีที่ทำการสาขา 1,905,000.00
บัญชีอสังหาริมทรัพย์อื่น 1,905,000.00
(โอนเงินลงทุนในอสังหาริมทรัพย์เป็นที่ทำการสาขา)
30 ธ.ค.2537 บัญชีค่าเสื่อมราคาที่ทำการ 30,000.00
บัญชีที่ทำการ 30,000.00
(เมื่อคำนวณค่าเสื่อมราคาประจำงวด)

การบันทึกบัญชี



การจ่ายเงิน



วิธีบันทึกบัญชี
1. เงินเดือนและค่าจ้าง1.1 เมื่อจ่ายเงินเดือนและเงินช่วยเหลือบุตร ให้ข้าราชการ 1.1.1 กรณีไม่เป็นสมาชิก กบข.
ใบสำคัญการลงบัญชีด้านจ่าย- หลักฐานการจ่ายเงินเดือน ใบสำคัญการลงบัญชีทั่วไป
สมุดรายวันเงินจ่ายบัญชีแยกประเภททะเบียนคุมฎีกาเบิกจ่ายเงินทะเบียนคุมค่าใช้จ่ายสวัสดิการ สมุดรายวันทั่วไปบัญชีแยกประเภท
เดบิต เงินเดือนและค่าจ้างประจำ ค่าใช้จ่ายสวัสดิการ เครดิต เงินฝากธนาคารในงบประมาณ / เงินสด เดบิต เงินเดือนและค่าจ้างประจำ เครดิต ภาษีหักส่งล่วงหน้า
1.1.2 กรณีเป็นสมาชิกกบข.เมื่อได้รับใบแจ้งการเดบิตบัญชีจากธนาคารแห่งประเทศไทยหรือธนาคารกรุงไทย
ใบสำคัญการลงบัญชีด้านจ่าย- ใบแจ้งการเดบิตบัญชี
สมุดรายวันเงินจ่าย บัญชีแยกประเภททะเบียนคุมฎีกาเบิกจ่ายเงินทะเบียนคุมค่าใช้จ่ายสวัสดิการ
เดบิต เงินเดือนและค่าจ้างประจำ ค่าใช้จ่ายสวัสดิการ เครดิต เงินฝากธนาคารในงบประมาณ
1.2 เมื่อจ่ายค่าจ้างประจำและค่าจ้างชั่วคราว และเงินช่วยเหลือบุตรให้ลูกจ้างประจำ
ใบสำคัญการลงบัญชีด้านจ่าย หลักฐานการจ่ายค่าจ้าง ใบสำคัญการลงบัญชีทั่วไป
สมุดรายวันเงินจ่ายบัญชีแยกประเภททะเบียนคุมฎีกาเบิกจ่ายเงินทะเบียนคุมค่าใช้จ่ายสวัสดิการ สมุดรายวันทั่วไปบัญชีแยกประเภท
เดบิต เงินเดือนและค่าจ้างประจำ ค่าจ้างชั่วคราว ค่าใช้จ่ายสวัสดิการ เครดิต เงินฝากธนาคารในงบประมาณ / เงินสด เดบิต เงินเดือนและค่าจ้างประจำ ค่าจ้างชั่วคราว เครดิต ภาษีหักส่งล่วงหน้า
1.2.1 เมื่อหักเงินสมทบเข้ากองทุน กสจ. หรือ กองทุนประกันสังคม
ใบสำคัญการลงบัญชีทั่วไป
สมุดรายวันทั่วไปบัญชีแยกประเภททะเบียนคุมฎีกาเบิกจ่ายเงิน
เดบิต เงินเดือน / ค่าจ้างประจำ เครดิต เงินรับฝาก (กสจ.หรือประกันสังคม)
1.2.2 เมื่อจ่ายเงินสมทบให้ กสจ. หรือกองทุนประกันสังคม
ใบสำคัญการลงบัญชีด้านจ่าย- ใบเสร็จรับเงินจากบุคคลภายนอก
สมุดรายวันเงินจ่ายบัญชีแยกประเภททะเบียนคุมค่าใช้จ่ายสวัสดิการ
เดบิต เงินรับฝาก (กสจ.หรือประกันสังคม) ค่าใช้จ่ายสวัสดิการ/ค่าตอบแทน เครดิต เงินฝากธนาคารในงบประมาณ
1.2.3 กรณีทางราชการหักเงินสหกรณ์ หรือ เงินประเภทอื่นจากเงินเดือน / ค่าจ้าง
ใบสำคัญการลงบัญชีทั่วไป
สมุดรายวันทั่วไปบัญชีแยกประเภททะเบียนคุมฎีกาเบิกจ่ายเงิน
เดบิต เงินเดือนและค่าจ้างประจำ เครดิต เงินรับฝาก (สหกรณ์ / ระบุประเภท)
1.2.4 เมื่อจ่ายเงินที่หักจากเงินเดือน / ค่าจ้าง ของข้าราชการ / ลูกจ้างให้สหกรณ์ หรือหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
ใบสำคัญการลงบัญชีด้านจ่าย- ใบเสร็จรับเงินของบุคคลภายนอก - ใบสำคัญรับเงิน
สมุดรายวันเงินจ่าย บัญชีแยกประเภท
เดบิต เงินรับฝาก (สหกรณ์/ระบุประเภท) เครดิต เงินฝากธนาคารในงบประมาณ


2. บำเหน็จบำนาญเมื่อจ่ายเงินบำเหน็จบำนาญให้ข้าราชการบำนาญหรือผู้รับเงิน
ใบสำคัญการลงบัญชีด้านจ่าย- หลักฐานการจ่ายเงิน ใบสำคัญการลงบัญชีทั่วไป
สมุดรายวันเงินจ่ายบัญชีแยกประเภททะเบียนคุมฎีกาเบิกจ่ายเงิน สมุดรายวันทั่วไปบัญชีแยกประเภท
เดบิต ค่าใช้จ่ายบำเหน็จ/ค่าใช้จ่ายบำนาญ เครดิต เงินสด / เงินฝากธนาคารในงบประมาณ เดบิต ค่าใช้จ่ายบำเหน็จ/ค่าใช้จ่ายบำนาญ เครดิต ภาษีหักส่งล่วงหน้า


3. เงินสวัสดิการ / ค่าตอบแทน- เมื่อได้รับใบขอเบิกเงินจากข้าราชการ/ ลูกจ้าง- เมื่อจ่ายเงินสวัสดิการ / ค่าตอบแทน
ใบสำคัญการลงบัญชีทั่วไป- ใบขอเบิกเงิน ใบสำคัญการลงบัญชีด้านจ่าย- หลักฐานการจ่าย
สมุดรายวันทั่วไปบัญชีแยกประเภททะเบียนคุมหลักฐานขอเบิกทะเบียนคุมค่าใช้จ่ายสวัสดิการ สมุดรายวันเงินจ่ายบัญชีแยกประเภททะเบียนคุมฎีกาเบิกจ่ายเงิน
เดบิต ค่าใช้จ่ายสวัสดิการ ค่าตอบแทน เครดิต ใบสำคัญค้างจ่ายเดบิต ใบสำคัญค้างจ่าย เครดิต เงินฝากธนาคาร / เงินสด


4. ค่าใช้จ่ายในการดำเนินงาน- เมื่อได้รับใบแจ้งหนี้จากบุคคลภายนอก - เมื่อจ่ายเงินให้บุคคลภายนอก - กรณีมีภาษีหักหน้าฎีกา - เมื่อจ่ายค่าสาธารณูปโภคโดยวางฎีกา - การจ่ายค่าโทรศัพท์โดยมีเงินอื่นสมทบ - เมื่อรับเงินสมทบจากข้าราชการหรือลูกจ้าง - เมื่อจ่ายเงินค่าโทรศัพท์ - กรณีมีภาษีหน้าฎีกา
ใบสำคัญการลงบัญชีทั่วไป- ใบแจ้งหนี้ ใบสำคัญการลงบัญชีด้านจ่าย- หลักฐานการจ่าย - ใบเสร็จรับเงินของบุคคลภายนอก - ใบสำคัญรับเงิน ใบสำคัญการลงบัญชีทั่วไป ใบสำคัญการลงบัญชีทั่วไป- คู่ฉบับฎีกาเงินงบประมาณ ใบสำคัญการลงบัญชีด้านรับ- สำเนาใบเสร็จรับเงิน ใบสำคัญการลงบัญชีด้านจ่าย- ใบเสร็จรับเงินของบุคคลภายนอก ใบสำคัญการลงบัญชีทั่วไป


สมุดรายวันทั่วไปบัญชีแยกประเภททะเบียนคุมหลักฐานขอเบิก สมุดรายวันเงินจ่ายบัญชีแยกประเภททะเบียนคุมฎีกาเบิกจ่ายเงิน สมุดรายวันทั่วไปบัญชีแยกประเภท สมุดรายวันทั่วไปบัญชีแยกประเภททะเบียนคุมฎีกาเบิกจ่ายเงิน สมุดรายวันเงินรับบัญชีแยกประเภทสมุดรายวันเงินจ่ายบัญชีแยกประเภททะเบียนคุมฎีกาเบิกจ่ายเงิน ทะเบียนคุมฎีกาเบิกจ่ายเงิน สมุดรายวันทั่วไปบัญชีแยกประเภท
เดบิต ค่าใช้จ่าย (ระบุประเภท) เครดิต เจ้าหนี้ เดบิต เจ้าหนี้ เครดิต เงินฝากธนาคารในงบประมาณ เดบิต เจ้าหนี้ เครดิต ภาษีหักส่งล่วงหน้าเดบิต เจ้าหนี้ เครดิต รายได้จากงบประมาณงบดำเนินงาน เดบิต เงินสด เครดิต ค่าสาธารณูปโภค เดบิต เจ้าหนี้ เครดิต เงินสด/เงินฝากธนาคารในงบประมาณเดบิต เจ้าหนี้ เครดิต ภาษีหักส่งล่วงหน้า
http://www.cgd.go.th/library/knowledge/e-learning/e_book/e_book05_2_4.html